Eén ding wisten we zeker bij het bouwen van onze camper we willen een composttoilet. De laatste jaren zijn hier verschillende opties voor op de markt gekomen, deze alternatieven bespreken we aan het eind van dit blog, maar in 2018 was de keuze nog niet zo breed. Het was of zelf een composttoilet maken of een composttoilet kopen. Door enkele positieve reviews over de Nature’s Head en enkele benoemde voordelen ten opzichte van een zelfgemaakt composttoilet was de keus vrij snel gemaakt. Ondanks dat de aanschafprijs aan de hoge kant is. Afgelopen jaren hebben we maanden achterelkaar gebruik gemaakt van de Nature’s Head, vaak naar grote tevredenheid – af en toe met frustratie, dus hier is onze review over het gebruik van de Nature’s Head composttoilet in de camper. We bespreken de voor- en de nadelen. Wil je meer weten over de verschillende wc-opties voor een camper? Lees daarover verder in dit blogartikel.
Wat is de Nature’s Head composttoilet precies?
Mocht je nog niet goed weten wat de Nature’s Head uniek maakt? We lichten dat hier eerst kort toe. Dat maakt de rest van dit blog makkelijker om te begrijpen. De Nature’s Head is een composttoilet of droogtoilet en maakt geen gebruik van chemicaliën. Het scheidt de twee behoefte (gele en bruine) van elkaar en heeft daar twee aparte containers voor; een 8 liter jerrycan vangt de gele behoefte op en daarnaast een grote bak waar de bruine behoefte invalt. Dit slimme scheidingssysteem voorkomt al een hele hoop stank. Want juist de combinatie van bruin en geel zorgt voor veel stank. Los van elkaar vallen ze, mits goed behandeld, best wel mee.
Niet doorspoelen maar sprayen: bij een compost- of droogtoilet spoel je niet door, vandaar ook de term droogtoilet, maar gebruik je een sprayfles met een mix van azijn en water om de wc ‘door te spoelen’ en de pot fris te houden.
Het toilet bestaat uit drie onderdelen
Nature’s Head bestaat uit drie losse onderdelen, het zitgedeelte, het onderste gedeelte met daar de grote container voor de compost met draaiarm en de losse urine jerrycan die je plaatst in het onderste gedeelte van het toilet.
Het zitgedeelte van de Nature’s Head zorgt voor de scheiding. Deze klemt zowel de jerrycan als de grote bak af. Dit gedeelte kan geheel of gedeeltelijk verwijderd worden waardoor je bij beide containers kunt komen. De gele behoefte stroomt zo de jerrycan in, terwijl je met een klepje de opening voor de bruine behoefte openzet. Wat de Nature’s Head onderscheid van veel andere compost- of droogtoiletten is dat er een draaiarm in de bak voor de bruine behoefte zit. Hierdoor mix je de gebruikte vezels (bijvoorbeeld kokosvezels of zaagsel) met de behoefte waardoor vocht nog sneller onttrokken wordt en stank geminimaliseerd. Daarnaast zit er ventilatiesysteem geïnstalleerd (een 12 V ventilatortje aangesloten op een slang die naar buiten de camper voert). Dit ventilatiesysteem versnelt het composteren en beperkt vieze luchtjes. De twee containers worden los van elkaar geleegd wanneer ze vol zitten.
Hoe vaak wij de Nature’s Head legen: bij intensief gebruik legen wij de compostbak gemiddeld tussen de drie en vier weken. De urine container is met zijn 8 liter sneller vol en moet om de twee à drie dagen worden geleegd.
Waarom wij kozen voor de Nature’s Head
De belangrijkste reden waarom wij kozen voor de Nature’s Head (of composttoilet in het algemeen) was vooral omdat we geen chemisch cassettetoilet meer wilden. We hadden geen zin om elke drie à vier dagen een onmogelijke stinkende container te legen op een daarvoor speciaal aangelegd punt. Daarnaast stond het gebruik van chemicaliën ons ook tegen. Want hoewel er alternatieven zijn, van niet poepen op het cassettetoilet, het gebruiken van mengsels zoals waspods met azijn of biologische versies, werken de chemicaliën toch echt het beste om de stank zo lang mogelijk buiten te houden. Na ruim drie jaar waren we klaar met het cassettetoilet en de verplichting om te zoeken naar een officieel leegstation. Helemaal met de toekomstige plannen die we met Brutus hebben, is het niet praktisch om te reizen met een chemisch cassettetoilet. Want zo een cassette wil je echt niet bij iemand thuis legen…
Met een composttoilet zou dit allemaal verleden tijd moeten zijn. Doordat de gele behoefte enkel met een klein beetje afwasmiddel en een scheut azijn is gemixt kan je deze makkelijker in de natuur legen. Het bevat zelfs meststoffen voor planten, al moet je oppassen bij medicijngebruik. De compostbak kan in het ergste geval ook in de natuur begraven worden, maar legen in een grote vuilniszak en weggooien bij het grofvuil is vaak makkelijker.
Dan nu onze ervaring na twee jaar dagelijks gebruik en de voor- en nadelen van de Nature’s Head composttoilet. Want is het gebruik van een composttoilet echt veel fijner?
Alles over zelf een camper bouwen?
Ben je zelf een camper aan het bouwen of moet het hele proces nog beginnen? Dan ga je veel hebben aan ons boek; Je eigen camper inbouwen! In dit boek lees je alles wat je, volgens ons, moet weten voor en tijdens het bouwen van een camper. Je vindt er al ons researchwerk om zelf de juiste afweging te maken tijdens het bouwproces. Zo hoef je zelf de krochten van het internet niet meer af om te zoeken naar tips of informatie en hoef je verschillende bronnen niet meer met elkaar te vergelijken. Dus waar wacht je nog op? Bekijk en bestel het boek (beschikbaar als eBook of Paperback).
Dit is onze ervaring met Nature’s Head tot nu toe
Over het algemeen zijn we zeer positief over het gebruik van onze Nature’s Head. Het gebruik is makkelijk en de stank is er bij goed gebruik echt niet. Bij slecht gebruik wel, en dan is het legen geen pretje. Hier later meer over.
Voor de compost gebruiken we kokosvezels. Deze zitten samengeperst in een blok en zijn makkelijk mee te nemen. We hebben altijd een voorraadje mee zodat we eigenlijk nooit zonder komen te zitten tijdens een reis. Gelukkig zien we dat op steeds meer plekken kokosblokken verkrijgbaar zijn! Vooral bij tuincentra maar de Action heeft ze ook in het juiste seizoen. Dus een kleinere voorraad meenemen zou waarschijnlijk prima kunnen, maar we hebben de ruimte.
Het legen was even wennen
Het legen van het composttoilet was wel even wennen. De urine container is makkelijk eruit te pakken en na twee à drie dagen aan een leegbeurt toe. In vergelijking met het cassettetoilet is het een eitje om de jerrycan te legen. Als er officiële dumpstations in de buurt zijn dan legen we de jerrycan daar maar vaak genoeg legen we het ook in een openbaar composttoilet (in Noord-Europa) of tussen de struiken of in stromend water.
Let op: ook acht liter urine kan best stinken als het opdroogt en je dit op een minder tactische locatie laat lopen. Daarom dat we (stromend) water kiezen of wat afgelegen struiken of bomen. Zeker niet te dicht bij een (overduidelijke) parkeer- of picknickplek. Het beste is om het over meerdere bomen of struiken te verdelen.
De compost vervangen vergt meer voorbereiding. Hier moet je een handigheidje in krijgen. Uiteindelijk is het niets meer dan het hele toilet naar buiten halen, het bovenste deel van het toilet verwijderen en een grote vuilniszak over de compostbak heen trekken. De bak op zijn kop houden, een paar keer goed kloppen en je leegt zo de compost in de vuilniszak. Dichtknopen naar de container brengen en klaar. Maar dan komt wel het eerste nadeel van de Nature’s Head om de hoek kijken. De compost blijft onder in de bak en op de rand waar het rubber gemonteerd zit achter, en dat is lastiger schoonmaken. Daarnaast is het bovenste deel van het toilet, de zitting, aan de onderkant lastig schoon te maken. De compost gaat ook hier zitten en door een extra plateau kom je lastig in de holle ruimte. Je kunt het toilet met water schoonspuiten maar ook met lucht is een handige manier.
Let op: wanneer je de Nature’s Head grondig met water wilt schoonspuiten verwijder dan eerst de ventilator aan de zijkant. Deze kun je er helemaal afhalen. Zo voorkom je dat het water de ventilator beschadigd.
Slechte compost en beestjes
Als je de compost per ongeluk te lang hebt laten zitten, of deze is te vochtig geworden doordat het klepje niet goed afsloot, dan wordt het legen een heel ander verhaal. Dan is het misschien nog wel erger dan het oude chemisch toilet. Je hebt dan namelijk geen droge compost die zo uit de bak te schudden is maar een soort klei.. En dat blijft in de kieren van de compostbak achter. Dit wil je dus echt voorkomen. Check de compost dan ook geregeld na een week of twee intensief gebruik. En check extra goed of de klep naar de compostbak goed afsluit zodat er geen vocht in komt druppen.
Helaas hebben we meerdere malen last gehad van beestjes in het toilet. Eén keer een soort mijt en meerdere malen vliegjes. Vooral de vliegjes waren lastig te bestrijden. De hele binnenkant van het toilet zat vol met coconnetjes en kwamen door alle richeltjes en randjes in het model niet altijd makkelijk eruit. Het toilet supergrondig schoonmaken is dan een must.
Opmerking: we hebben navraag gedaan bij de leverancier over het bestrijden van beestjes. Het uiteindelijke advies was om een insectenspray te gebruiken. Niet duurzaam maar wel effectief. En soms, weten we nu uit ervaring, ontkom je hier echt niet aan om de plaag te bestrijden.
Aanpassingen die we hebben gedaan
Omdat we tegen een paar punten aanliepen tijdens het schoonmaken van de Nature’s Head hebben we zelf wat aanpassingen gedaan. Zo hebben we de rubbers om de compostbak en de zitting luchtdicht te laten sluiten verplaatst. Deze zaten origineel op de compostbak, maar deze hebben we verplaatst naar de zitting. Aangezien je deze er elke keer afpakt, blijft hier niet bij elke leegbeurt compost achter en tussen zitten.
Daarnaast hebben we siliconenkit aangebracht in de rand rondom de compostbak (binnenzijde). Hier bleef ook vaak compost achter maar was ook een favoriete plek voor de coconnetjes van de vliegjes. Door deze hole rand op te vullen hebben we dit probleem nu niet meer.
In onze twee jaar intensief gebruik hebben zijn er twee ventilatoren kapotgegaan. De eerste keer hebben we de originele besteld, de tweede keer hebben we goedkopere computerventilatoren gebruikt. Dat werkt ook prima! Verder hebben we de klep naar de compostbak een keer vervangen omdat deze niet goed meer afsloot. Zo kwam er steeds te veel vocht in de compost met de hierboven beschreven problemen als gevolg. Dat probleem is met de nieuwe klep gelukkig opgelost.
Zouden we de Nature’s Head aanbevelen?
Nu we de problemen van te natte compost en vliegjes weer achter ons hebben gelaten zouden we de Nature’s Head zeker aanbevelen. Wij kunnen in ieder geval niet meer zonder onze Head. Maar er zijn ook zeker alternatieven die we een volgende keer zouden overwegen. Vooral de vele kieren, en lastig te bereiken holle ruimtes (in de zitting) van de Nature’s Head zijn een nadeel volgens ons. Op die momenten zouden we liever een droogtoilet hebben gehad dat beide behoeftes scheidt maar waar de bruine behoefte wordt opgevangen direct in een afval zak, zonder draaiarm dus, waar je wat zaagsel overheen gooit. Al horen we dat je deze veel vaker moet legen, en de kans op stank ook veel groter is. Maar het klinkt soms zo aantrekkelijk om alleen een knoop in een vuilniszak te hoeven leggen en daarmee de wc geleegd is.
Onze voordelen van de Nature’s Head
- Degelijk en stevig gebouwd
- Bij goed gebruik geen stank
- Gele behoefte makkelijk te legen
- Compost gaat dankzij draaiarm lang mee (drie tot vier weken)
- Los ingebouwd, dus weg te pakken uit badkamer voor extra grote douche
- Vrijheid van legen – niet meer afhankelijk van chemisch toilet leegstations
- Geen gebruik van chemicaliën
Onze nadelen van de Nature’s Head
- Hoge aanschafprijs
- Enkele aanpassingen nodig voor ideaal gebruik (nieuwere modellen wellicht niet)
- Soms lastiger schoonmaken (in extreme gevallen)
- Compostbak legen is nog steeds een minder leuk taakje
Alternatieve composttoiletten
Er zijn verschillende alternatieven voor Nature’s Head composttoiletten die beschikbaar zijn op de markt. Hier zijn enkele voorbeelden:
- Sun-Mar composttoiletten: Sun-Mar is een ander merk van composttoiletten dat bekend staat om hun efficiëntie en duurzaamheid. Ze bieden verschillende modellen, waaronder een model dat speciaal ontworpen is voor gebruik in een camper of kleine woning.
- Trobolo composttoiletten: Dit merk heeft verschillende modellen op de markt. Van losse onderdelen om zelf een composttoilet mee te bouwen tot mooie houten droogtoiletten.
- Separett: Dit is een urine-scheidend composttoilet dat modellen heeft die werken op een soortgelijke manier als Nature’s Head. Het merk heeft compacte droogtoiletten maar ook wat luxere composttoiletten.
- Airhead Composting Toilet: Dit is een ander composttoilet dat speciaal ontworpen is voor gebruik in een camper of boot. Het is een zelf-composterend toilet dat gebruik maakt van een ventilatiesysteem om geur te verminderen. Erg vergelijkbaar met de Nature’s Head.
- Clivus Multrum Composting Toilet: Dit is een urine-scheidend composttoilet dat werkt op een soortgelijke manier als Nature’s Head. Het heeft een grotere capaciteit dan de Nature’s Head en is geschikt voor gebruik in een groter huishouden.
- Zelf een composttoilet bouwen: Je kunt ook zelf een composttoilet bouwen. Natuurlijk kun je alle onderdelen zelf maken maar er zijn ook steeds meer losse onderdelen verkrijgbaar. Van toiletbril en urinescheider tot een heel bouwpakket.
Het is belangrijk om te onthouden dat elk type toilet zijn eigen voordelen en nadelen heeft, en dat de keuze afhangt van jouw specifieke behoeften en wensen. Wel zijn we benieuwd voor welke toilet jij kiest na het lezen van deze review over de Nature’s Head composttoilet, laat het ons weten in de reacties!
2 reacties
Wouter Buijs
Hallo Lars,
Bedankt voor je inzichtelijke artikel over de Nature’s Head composttoilet en jullie ervaringen ermee in de camper. Als ervaringsdeskundige op het gebied van duurzaam leven en alternatieve sanitaire voorzieningen, zie ik veel waarde in jullie review. Ik waardeer vooral jullie openheid over de voor- en nadelen van het composttoilet. Ik ben het eens met jullie conclusie dat ondanks enkele uitdagingen, de voordelen zoals duurzaamheid en vrijheid van legen zwaar wegen. Jullie ervaringen onderstrepen het belang van een praktische benadering van duurzaam leven.
Nogmaals bedankt voor het delen van jullie inzichten. Ik kijk uit naar meer van jullie posts!
Vriendelijke groeten,
Wouter
Lars
Thanks Wouter!