Zonnepaneel camper

Bereken de capaciteit van de zonnepanelen, kies het type paneel en plaats hem zelf

Geschreven door: Lars

Afhankelijk van de plekken waar je het liefst overnacht zijn zonnepanelen (of daglichtpanelen, maar daar komen we straks op terug) essentieel of een overbodige luxe. Als je veelal vrij staat, of van (gratis) camperplaatsen gebruik maakt dan is daar meestal geen permanente stroomaansluiting aanwezig. Soms kan je één à twee uur aan het stroom staan bij een sanizuil maar dat is vaak onvoldoende om de huishoudaccu(’s) goed bij te laden. Ga je vooral gebruik maken van campings dan is het natuurlijk een ander verhaal, daar is altijd wel een plekje met stroom te vinden. Maar ook dan kunnen zonnepanelen geld besparen. Een gemiddelde camping vraagt namelijk €2,- tot €4,- voor stroom per dag. Als de zon dan toch schijnt kan je het ook gewoon zelf opwekken.

Verleng de levensduur van je huishoudaccu(‘s) met zonnepanelen

Een ding is zeker, als je de accu levensduur zo lang mogelijk wilt oprekken dan is goed bijladen belangrijk. Zonnepanelen geven je de meeste flexibiliteit van alle bijlaad mogelijkheden, helemaal als je ze op het dak plaatst want dan hoef je er namelijk niet naar om te kijken. Het paneel doet zijn werk gewoon terwijl jij je eigen ding doet. Voordat het allemaal zo ver is zijn er nog een paar obstakels, want welk type paneel kies je en hoeveel capaciteit heb je überhaupt nodig? We zetten de opties weer voor je uiteen zodat je een overwogen keuze kunt maken.

Camper zonnepaneel capaciteit berekenen

Ook bij dit onderdeel is belangrijk om je stroomverbruik en capaciteit van het zonnepaneel met elkaar af te stemmen. Het is daarom belangrijk om eerst de benodigde accucapaciteit te berekenen door je dagelijkse stroomverbruik in kaart te brengen. Het ultieme doel is dat dit verbruik dagelijks bijgeladen wordt en eigenlijk nog iets meer. Want wat als het een dag bewolkt is geweest, heeft geregend of gesneeuwd? Dan is er niet bijgeladen maar waarschijnlijk wel stroom uit de accu onttrokken. Als de zon dan weer schijnt moet het zonnepaneel in staat zijn om de accu weer helemaal vol te laden.
Om de capaciteit van het zonnepaneel te berekenen ga je eerst het dagelijks gemiddeld verbruik in ampère-uur omrekenen naar wattage. Dat die je via de volgende formule: W = V x A.

Voorbeeld: Als je uitkomt op 30 ampère-uur verbruik per dag zou dat, bij een 12 volt circuit, een wattage zijn van 12 x 30 = 360 W. Als je twee dagen vrij wilt kunnen staat zonder te laden zou je op de derde dag het verbruik van de twee eerdere dagen plus een gedeelte van die dag zelf moeten bijladen. Laten we uitgaan van 2,5 x 360 = 900 W.

Gemiddeld vier uur maximale opbrengst per dag

Nu is het gelukkig niet zo dat je (om het voorbeeld aan te houden) 900 watt aan panelen moet plaatsen. De aangegeven wattage is namelijk de opbrengst per uur. Helaas wel de maximale opbrengst per uur onder ideale omstandigheden. En laten we eerlijk zijn, die halen we niet vaak. Dit heeft namelijk ook met de stand van het paneel (of de zon) te maken. Hoewel het mogelijk is om zonnepanelen scharnierbaar te maken, zullen de meeste de panelen ‘gewoon’ vast op het dak plaatsen. In de periode rondom de zomer (maart tot oktober) kan er voor het rekengemak uitgegaan worden van vier uur maximale opbrengst per dag. Rekenen we verder met het eerder gebruikte voorbeeld, dan zou er voor deze periode 900 W / 4 uur = 225 watt aan zonnepanelen op het dak geplaatst moeten worden. Om meer speling te nemen is in dit geval een 250 watt paneel aan te raden. Ben je een echte winterkampeerder dan is een nog grotere marge geen overbodige luxe. De zonopbrengst is in de winter beduidend minder, ook in Zuid-Europa.

Verschil in 12 volt en 24 volt panelen: let bij het zoeken naar geschikte panelen voor op jouw camper ook op het voltage van het paneel. Of op de manier waarop je meerdere 12 volt panelen gaat schakelen, dit kan namelijk net zoals bij accu’s parallel (12 V) of in serie (24 V). Het is niet standaard dat een 24 volt paneel op een 12 volt huishoudaccu aangesloten kan worden of andersom. De laadspanning is dan te hoog, waardoor de accu kan beschadigen. Een 12 volt paneel heeft weer te weinig spanning om een 24 volt accu op te laden.

De verschillende types; glas, semi- of flexibele zonnepanelen

Nu je hebt bepaald hoeveel vermogen het zonnepaneel moet hebben binnen jouw stroom set-up is de volgende vraag; welke type paneel ga je plaatsen? Er zijn drie verschillende types op de markt: glaspanelen, flexibele panelen en semi-flexibele panelen. De naam geeft direct een indruk van het grote verschil. Maar er zitten nog meer verschillen in de drie mogelijkheden. Het overzicht van voor- en nadelen geeft een duidelijk inzicht in de verschillen.

Glaspanelen

  • Prijs €45 - €300
  • Voordelen: Hoogste rendement - Goede prijs– kwaliteitverhouding - Mits goed geplaatst goede warmte afvoer.
  • Nadelen: - Zwaar - Nemen veel ruimte in (zichtbaar) - Niet buigbaar.

Flexibele zonnepanelen

  • Prijs vanaf €170 - €600
  • Voordelen: Buigbaar - Dun waardoor deze minder opvalt - Sommige modellen beloopbaar - Goedkoopste optie - Lichtgewicht.
  • Nadelen: Laag rendement - Meer oppervlakte nodig voor meer rendement - Minder goed in warmte kwijtraken - Lastig te vervangen (doordat ze direct op dak geplakt worden).

Semi-flexibele panelen

  • Prijs vanaf €130 - €750
  • Voordelen: Hoog rendement - Gedeeltelijk buigbaar en dun - Sommige modellen beloopbaar - Lichter dan glaspanelen.
  • Nadelen: Duurste optie - Minder goed in warmte kwijtraken
Tekst gaat hieronder verder!
  • Accu's, zekeringen en mppt laadregelaar
    anemptytextlline
  • camper zonnepaneel dakdoorvoer
    Dakdoorvoer voor zonnepaneel kabels
    anemptytextlline
  • Hoeksteunen zonnepaneel verlijmen
    Zonnepaneel uitmeten op het dak
    anemptytextlline
  • zelf zonnepaneel camper plaatsen
    Zonnepaneel verlijmd op het dak
    anemptytextlline
  • zonnepaneel lijmen op camper dak
    Dak klaar maken voor het zonnepaneel
    anemptytextlline
  • Camper klaar voor zonnepaneel
    Dak ligt klaar voor het paneel
    anemptytextlline
  • zonnepaneel camper tips plaatsen
    Ons zonnepaneel in Corsica
    anemptytextlline
  • Zonnepaneel met uitzicht
    anemptytextlline
  • camper zonnepaneel in hoeksteunen
    Zonnepaneel in de hoeksteunen
    anemptytextlline
  • zonnepaneel op camper plaatsen
    Uittekenen van hoeksteun en dakdoorvoer
    anemptytextlline
  • zonnepaneel camper zelf plaatsen
    Zonnepaneel op zijn plaats
    anemptytextlline
  • zelf camper zonnepaneel geplaatst
    Camper zonnepaneel werkt
    anemptytextlline

Echt alles weten over het zelf bouwen van een camper

Ben je zelf een camper aan het bouwen of moet het hele proces nog beginnen? Dan ga je veel hebben aan ons boek; Je eigen camper inbouwen! In dit boek lees je alles wat je, volgens ons, moet weten voor en tijdens het bouwen van een camper. Je vindt er al ons researchwerk om zelf de juiste afweging te maken tijdens het bouwproces. Zo hoef je zelf de krochten van het internet niet meer af om te zoeken naar tips of informatie en hoef je verschillende bronnen niet meer met elkaar te vergelijken. Dus waar wacht je nog op? Bekijk en bestel het boek (beschikbaar als eBook of Paperback).

Bekijk het (e)boek

Dag- of zonlichtpanelen voor campers, welk paneel kies je?

Tijdens een zoektocht naar geschikte zonnepanelen kom je al snel twee verschillende termen tegen: daglichtpanelen en zonnepanelen (of zonlichtpanelen). De meningen over een daadwerkelijk verschil lopen uiteen. Zo sterk zelfs dat wij niet met zekerheid kunnen zeggen of er daadwerkelijk een verschil is. Sommige partijen gebruiken de termen door elkaar (voor dezelfde producten) andere zweren dat er een verschil tussen zit en dat een daglichtpaneel een betere opbrengst heeft bij ‘gewoon’ daglicht. Wanneer de panelen dus niet direct in de zon staan. Andere omschrijven het juist weer als een marketingtruc om een hogere prijs te rechtvaardigen. Het lijkt er dus op dat je niet voor een paneel hoeft te kiezen op basis van de benaming daglichtpaneel of zonnepaneel. Gelukkig kan je wel op basis van andere eigenschappen een keuze maken.

De techniek waarmee een zonnepaneel is opgebouwd verschilt namelijk wel. En hiermee ook de eigenschappen. Al kunnen we direct zeggen dat het verschil op een camper dak nihil is. Er zijn drie groepen onder te verdelen: Monokristallijn zonnepanelen, Polykristallijn zonnepanelen en Amorfe zonnepanelen. Een overzicht van de eigenschappen en voor- en nadelen.

Monokristallijn zonnepanelen

Vaak egaal zwart of donkerblauw. Bestaat uit één kristal. Heeft het hoogste rendement in direct licht.

  • Voordelen: Hoogste rendement per m2 - Vooral effectief bij rechtstreekse lichtinval - Lange levensduur 25-30 jaar - Minder last van schaduw.
  • Nadelen: Duurste optie - Worden sneller warm (minder rendement).

Polykristallijn zonnepanelen

De blauwachtige panelen met een schervenpatroon. Bestaat uit meerdere grove kristallen. Heeft een iets lager rendement.

  • Voordelen: Beste prijs-kwaliteit verhouding - Vangen makkelijker onrechtstreeks zonlicht - Lange levensduur 25-30 jaar.
  • Nadelen: Werkt minder goed in schaduw - Lager rendement per m2.

Amorfe zonnepanelen

Bevat geen kristallen waardoor ze flexibel en dus buigzaam zijn. Heeft het minste rendement maar wel het goedkoopste.

  • Voordelen: Goedkoopste soort zonnepanelen - Betere opbrengst uit niet direct zonlicht (diffuus licht) - Minder last van schaduw - Flexibele toespassing.
  • Nadelen: Lager rendement per m2 (tot 50%) - Kortere levensduur 15-25 jaar.

Hoewel de zwarte monokristallijn panelen het hoogste rendement per m2 hebben, hoef je hier niet te veel waarde aan te hangen. Dit is namelijk in de ideale situatie en aangezien de panelen (plat) op het dak van de camper komen is deze ideale setting er vaker niet dan wel. Aangezien de blauwe polykristallijn panelen makkelijker onrechtstreeks licht opvangen wordt er ook wel gesteld dat het jaarrendement van beide panelen ongeveer gelijk zijn. Kiezen tussen deze twee panelen is dan waarschijnlijk ook het beste te doen op basis van prijs of uitstraling. Wat nog wel een verschil kan maken in opbrengst is de fabrikant. Controleer daarom van tevoren hoe deze aangeschreven staat. Zo ben je verzekerd van jarenlange energie via de zon.

“Op het dak van Brutus hebben wij een groot egaal zwart monokristallijn daglichtpaneel geplaatst. De capaciteit is 300 Wh en laadt onze accu’s ook in de winter goed bij. Het rendement van opbrengst verschilt wel echt in de zomer en winter. We hebben dit paneel naast de specificaties ook om zijn look en prijs gekozen.”

Laadregelaar zonnepaneel acculader kiezen

Aangezien een zonnepaneel niet direct op een accu aangesloten kan worden is het gebruik van een laadregelaar noodzakelijk. Een laadregelaar wordt tussen het zonnepaneel en de huishoudaccu(‘s) geplaatst. De werking van een laadregelaar is vrij simpel, het zorgt ervoor dat een accu optimaal geladen wordt zonder dat deze kan beschadigen. De spanning van een zonnepaneel is namelijk variabel, en niet constant wat voor het opladen van een accu wel gewenst is. Een zonnepaneel laadregelaar doseert de stroom van het zonnepaneel richting de accu(‘s). Zo wordt de spanning vanaf het zonnepaneel afgestemd op dat van de accu en kan de laadregelaar in een bepaalde fase van het opladen (Bulk – tot 80%, Absorb – tot 90%, Float – tot 100%) de stroomsterkte bepalen voor de juiste laadmethode. Een goede laadregelaar beschermt de accu en maximaliseert de levensduur.

Om een accu te kunnen bijladen is er een hogere spanning nodig dan de spanning van de accu. Zonnepanelen van 12 volt leveren daarom in de regel 17 volt tot 22 volt (24 volt panelen het dubbele). Enkel door een hogere spanning kan de spanning van de accu verhoogt en dus bijgeladen worden. Er zijn twee verschillende laadregelaars te onderscheiden die het bijladen regelen: de MPPT- en PWM-laadregelaars.

PWM: Pulse Width Modulation een oudere maar simpele en effectieve techniek om energie uit het zonnepaneel naar de accu’s door te zetten. Het laden bij een PWM-laadregelaar begint zodra de spanning opgewekt door het zonnepaneel hoger is dan de accuspanning.

MPPT: Maximum Power Point Tracking is een nieuwere (maar duurdere) techniek die altijd de maximaal mogelijke energie uit het paneel haalt. Het laden begint pas bij een verschil tussen de accu en het zonnepaneel van minimaal +5 volt. Om een accu in rustspanning (12,5 V) bij te laden moet het paneel dus 17,5 volt leveren.

Let op: bij het aanschaffen van een laadregelaar (MPPT of PWM) is het belangrijk om rekening te houden met de maximale stroom die opgewekt kan worden door het zonnepaneel. Zorg dat de laadregelaar dit aankan, let hier ook goed op de spanning die verwerkt kan worden. Als je meerdere zonnepanelen (of een 24 volt paneel) in serie gaat schakelen kan de maximale waarde vaak weer lager zijn en kunnen er dunnere kabels gebruikt worden van het paneel naar de MPPT-laadregelaar. Koppel een laadregelaar altijd direct op de accu(s) zodat de stroom direct doorgevoerd wordt.

Het feit dat een MPPT-lader pas effectief werkt bij een spanningsverschil van +5 volt hebben deze laders soms moeite om de accu volledig vol te laden. Vooral ook omdat het zonnepaneel optimaal geplaatst moet zijn (t.o.v. de zon) om de maximale waarde te halen. Door de wisselende intensiteit dankzij bewolking of schaduw zakt de spanning onder deze waarde waardoor de regelaar stopt en de accu’s dus niet meer worden bijgeladen. Sommige dealers adviseren daarom om bij een enkel (kleiner) paneel met weinig maximaal spanningsverschil een PWM-regelaar te gebruiken. Bijvoorbeeld bij panelen onder de 100W.

Zit er wel voldoende spanningsverschil tussen het zonnepaneel, ofwel omdat het er meerdere in serie geschakeld zijn of van betere kwaliteit of hoger spanningsniveau (24 V) zijn, dan is een MPPT-laadregelaar wel interessant. Deze heeft namelijk een hoger rendement waardoor er tot 30% meer energie uit het zonnepaneel gehaald kan worden, zowel op zonnige dagen als dagen met weinig zon. Een MPPT-laadregelaar is duurder, maar zorgt dus wel voor een maximaal rendement en is daardoor de investering waard.

Let op: sluit het zonnepaneel en de laadregelaar pas aan als deze direct op de accu(s) gekoppeld kunnen worden. Wanneer het paneel al stroom opwekt maar deze stroom nog niet kwijt kan dan kunnen problemen en defecten ontstaan.

Tips bij het zonnepanelen plaatsen op het dak

Wij zijn voorstander van zonnepanelen op het dak. Uiteraard is het ook mogelijk om met losse verplaatsbare (klap)zonnepanelen te werken. Het grote voordeel van zonnepanelen op het dak voor ons is dat ze het altijd doen. Ook als je er zelf niet mee bezig bent. Tijdens het rijden, tijdens het boodschappen doen, etc. Hoewel de piekopbrengst door de niet ideale hoek inderdaad minder is, hebben ze wel de gehele dag opbrengst. Daarom dat we hier een handleiding voor het plaatsen van zonnepanelen op het dak van de camper bijvoegen. We gebruiken hoekprofielen om het paneel te bevestigen maar het is ook mogelijk om het paneel op bijvoorbeeld een roofrack of imperiaal te plaatsen. Wil je echt next level gaan gebruik dan een constructie met gasveren zodat je het zonnepaneel kunt stellen. In de laatste gevallen kan je ons stappenplan gedeeltelijk gebruiken.

“Eerlijk is eerlijk, het is relatief makkelijk om zelf een zonnepaneel te plaatsen. Wij keken er een beetje tegenop maar uiteindelijk zat het paneel er met ongeveer twee uur op, was alles aangesloten en waren we zelfvoorzienend!”

  1. Bepaal de locatie van het paneel. Test ook of deze locatie daadwerkelijk werkt met de hoekprofielen (of andere gekozen manier van bevestigen). Zonder direct de lijm te gebruiken. Bepaal waar de dak doorvoer geplaatst wordt. Deze moet zowel buiten als binnen logisch geplaatst worden (voor de kabeldoorvoer).
  2. Teken de locatie van de hoeksteunen af. Doe dit met het zonnepaneel op zijn plek (eventueel al bevestigd in de hoeksteunen) zodat je zeker weet dat de steunen op de juiste afstand van elkaar staan. Teken de locatie van de dakdoorvoer uit.
  3. Bevestig kabels aan het paneel. De meeste zonnepanelen hebben een aansluitdoos (aan de achterzijde) open deze en sluit de plus (+) en min (-) draad aan op de kabels die naar de laadregelaar worden doorgevoerd (gebruik minimaal 2 x 4 kwadraat aansluitkabels maar bereken de minimale draaddoorsnede na met de afstand die de kabels in jouw situatie afleggen naar de laadregelaar).
  4. Boor het gat voor de dakdoorvoer. Om te voorkomen dat metaalschilvers straks in de lijm komen maken we nu het gat voor de twee kabels. Vanaf hier gaan de kabels naar de laadregelaar. Dus zorg ervoor dat de kabels dik genoeg zijn voor de afstand, en mooi weggewerkt kunnen worden.
  5. Maak het dak en de hoeksteunen klaar voor verlijming. Schuur zowel het dak als de hoeksteunen goed op, zorg voor groeve waar de lijm zich aan kan hechten. In de hoeksteunen kunnen ook met een schroevendraaien of stanleymes groeven gemaakt worden. Doe hetzelfde met de dakdoorvoer.
  6. Maak het dak en de hoeksteunen stof- en vetvrij. Zorg ervoor dat er geen stof of vet meer op de te verlijmen delen zit. Dit kan met St Marc of een andere ontvetter. Laat daarna beide delen goed opdrogen. Doe dit ook alvast voor de dakdoorvoer en zijn locatie.
  7. Zonnepaneel plaatsen op metalen dak? Breng dan eerst Sika 210T primer aan, dit helpt om de hechting te verbeteren. Breng dit eventueel ook aan op de hoeksteunen en de dakdoorvoer. Laat het drogen zoals in de gebruiksaanwijzing is omschreven.
  8. Plaats het zonnepaneel in de hoeksteunen. Boor de gaten in de hoeksteunen op voor de dikte van de te gebruiken RVS schroeven of RVS bouten, revetten en moeren. Zet daarna het zonnepaneel vast in de hoeksteunen. Zodat het zonnepaneel straks direct op de juiste plek zit als de steunen worden verlijmd op het dak.
  9. Verlijm de hoeksteunen (en het paneel) op het dak. Het paneel kan weer terug het dak op, dit keer gaan we hem verlijmen. Gebruik hier Sikaflex 252 voor (zwart of wit). Gebruik voldoende Sikaflex en haal overbodige resten langs de randen weg. Eventueel kan er gekozen worden om de hoeksteunen via parkers of schroeven extra aan het dak te bevestigen. Dit geeft extra risico op lekkages maar de gaten kunnen direct gevuld worden met de gebruikte Sikaflex (check altijd zelf of de Sikaflex 252 de geschikte lijm is voor het materiaal van jouw dak en hoeksteunen).
  10. Laat de Sikaflex 252 uitharden. We nemen deze hier voor de zekerheid vast op, uiteraard kan je ondertussen verder met de volgende stappen. Maar pas op dat je het paneel niet per ongeluk verplaatst. Er wordt geadviseerd om de Sikaflex 252 bij een omgevingstemperatuur van minimaal 15 graden Celsius te laten uitharden voor een goede hechting.
  11. Voer de kabels door de dakdoorvoer. Trek de kabels door de waterdichte dakdoorvoer en door het geboorde gat. Draai de wartel door de doorgevoerde kabel (één per doorgang) en maak het geheel waterdicht. Lijm de dakdoorvoer met Sikaflex 252, maak het indien nodig nog stof- en vetvrij.
  12. Trek de kabel tot de locatie van de laadregelaar. Zorg bij het aansluiten dat eerst de kabels van de laadregelaar naar de accu zijn aangesloten (anders kan de laadregelaar de stroom niet kwijt). Neem ook een zekering op in de plus (+) kabel van de laadregelaar naar de accu. Daarna kunnen de kabels van het zonnepaneel worden aangesloten op de laadregelaar.
  13. Het werkt. Als het goed is. Test de set-up en kijk of de accu(‘s) inderdaad geladen worden.

Tip: blijf de bevestiging van het paneel controleren. Zeker in de eerste maanden maar ook daarna. De ondergrond kan ervoor zorgen dat de lijm niet goed gehecht is en een rondvliegend zonnepaneel op de snelweg is voor niemand leuk.

Geschreven door:
Lars
is onbewust als kind al besmet geraakt met het camper-virus. Ondertussen hebben er al drie campers op zijn naam gestaan. Ze werden steeds groter en beter. Van een kleine backpacker bus in Nieuw-Zeeland naar een fabriekscamper in Nederland. Die laatste wordt nu ingewisseld voor een zelfgebouwde 4x4 camper. Want Lars wil nog verder van de gebaande paden, genieten van de natuur zonder gestoord te worden door wie of wat dan ook. Hoewel hij een Master titel op zak heeft, heeft hij nooit in vaste dienst gewerkt. Want de wereld moet worden verkend, zoveel en zolang mogelijk reizen is het doel.

Het meest complete Nederlandstalige camper bouw boek!

Check ons (e)boek; Je eigen camper inbouwen! Vanaf €25,- heb je al toegang tot het meest complete camper bouw boek. Zet het eBook op je smartphone, tablet of E-reader en bouw je eigen camper! Meer fan van een echt boek in je handen? Kies dan voor de paperback waar je makkelijk opmerkingen of aantekeningen in schrijft.

Bekijk het (e)boek

🛠️ Alles voor je zelfbouw project? Check onze camperbouw shop

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *


Wij Reizen In

Wij, Lars, Dasja & Ninja, trekken met Brutus (4×4 zelfbouw camper) over de wereld. En dat doen we stiekem al best lang. Dit is ons verhaal.

Onze eBooks

Je inschrijving kon niet worden opgeslagen. Probeer het opnieuw.
Inschrijving verzonden. Check je e-mail om te bevestigen.

Nieuwsbrief ontvangen?

We use Brevo as our marketing platform. By Clicking below to submit this form, you acknowledge that the information you provided will be transferred to Brevo for processing in accordance with their terms of use

Advies nodig?

kosten zelf camper bouwen

Wil je zelf ook een (lange) rondreis maken? Ben je bezig met het bouwen van een camper? Sta je op het punt om te starten met vanlife? We staan klaar om al jouw vragen te beantwoorden. Laat een comment achter onder een bericht of stuur ons een persoonlijk bericht!

Reizen In Copyright © 2014-2024
linkedin facebook pinterest youtube rss twitter instagram facebook-blank rss-blank linkedin-blank pinterest youtube twitter instagram