Begrijp ons niet verkeerd, Marrakesh is een heerlijke stad. Alle kleuren, geuren en mensen zijn overweldigend. Op je gemak door de straatjes slenteren is er alleen echt niet bij. Iedereen wil wat van je, soms met de beste bedoelingen maar vaak met een winstoogmerk. Of het nu verkopers zijn, mannen die als gids willen fungeren of vrouwen die je hand vol met henna willen smeren. Het ergste is dit op het bekendste plein van Marokko; Jemaa el-Fna. Gelukkig zijn er ook genoeg mensen die uit interesse, in jou of henzelf, een praatje maken. Neem dus vooral de tijd voor Marrakesh want zomaar onbeleefd doorlopen wordt niet altijd in dank afgenomen. Dit zijn onze hoogtepunten en tips voor Marrakesh.
Tip: Op de fiets wordt je veel minder vaak lastiggevallen dan wanneer je loopt. Alleen als je verbaasd om je heen aan het kijken bent welk steegje je nu weer in moet. Maar over het algemeen wordt dan vriendelijk de weggewezen. Dus heb je fietsen mee, gebruik ze dan! Er zijn ook een paar fietsverhuurders in de stad.
Het Ensemble Artisanal is een, door de overheid gesubsidieerde, markt waar ambachtslieden hun waar maken én verkopen. Onderhandelen is hier niet nodig want alles heeft een eerlijke vaste prijs. Het is dus de ideale plek om een beetje een idee te krijgen van wat 'normale' prijzen zijn voor unieke Marokkaanse producten. Gebruik het om een eerlijke prijs te betalen aan de ambachtslieden, of als uitgangspunt voordat je de souks in gaat. In de souks zijn de producten over het algemeen, na goed onderhandelwerk, goedkoper verkrijgbaar. Maar ook in het Ensemble Artisanal worden we verrast als de verkoper opeens zegt dat het ook nog wel iets goedkoper kan dan dat er op het prijskaartje staat. Dit is zeker niet het geval bij alle winkeltjes. Het mooiste is nog dat de verkopers je gewoon rustig laten kijken en vaak zelf nog druk bezig zijn met het maken van nieuwe producten. Een fijne plek in een stad die lijkt te zijn gemaakt om je lastig te vallen.
Kosten: Gratis
Extra opmerking: Het Ensemble Artisanal gaat tussen de middag meestal dicht van 13:00 uur tot 15:00 uur.
Mooi meegenomen: Je weet wat ongeveer de prijs is voor een product. Zo kan je in de souks goed onderhandelen en wordt je hopelijk minder makkelijk opgelicht.
Het is even zoeken, maar als je het Ben Yousses Madrasa hebt gevonden vraag je je af waarom niet elke universiteit zo rijkelijk gedecoreerd is. Als hij nog dienstdeed als universiteit hadden we ons daar meteen ingeschreven voor een studie, het maakt niet uit welke.
Via een hal, met af en toe een inkijk naar de eerste verdieping, kom je uit bij twee keuzes; met de trap omhoog of de binnenplaats in. Je wilt beide doen, de volgorde maakt niet uit. Wij gingen eerst de tuin in, de muren zijn met mega detail versierd. Van de tegels die de eerste meter bedekken tot motieven in de muur die tot het hoogste puntje rijken. Dat afgewerkt met details in hout waar je alleen maar U tegen kunt zeggen. Helaas is het water in de fontein niet aanwezig maar dat verpeste de indruk niet. Aan het einde van de binnenplaats is een gebedsruimte welke zorgt voor kramp in je nek van het naar boven staren.
Eenmaal de trap naar boven genomen krijg je inzicht in waar de studenten verbleven, simpele kamertjes waarvan sommige het geluk hadden op de binnenplaats uit te kijken. Opmerkelijk genoeg vonden we geen overduidelijke klaslokalen. Een universiteit naar ons hart!
Kosten: 20 dirham per persoon (ongeveer €2,-).
Extra opmerking: het Ben Yousses Madrasa is (meestal) alleen in de ochtend te bezichtigen.
Start jouw Marokko rondreis of vakantie met behulp van onze ervaringen, opgedaan in ruim 7 maanden toeren door dit gastvrije Noord-Afrikaanse land. We hebben alles over Marokko overzichtelijk voor je uitgewerkt in dit eBook. Van de Marokkaanse cultuur tot niet te missen bezienswaardigheden, mooie reisroutes en handige tips & tricks. Kortom, alles wat je nodig hebt om optimaal te genieten van Marokko. Met of zonder camper.
Aan het bereiken van de Saaidian Tombs gaat een hele zoektocht vooraf. Niet heel gek, want ze liggen goed verscholen en zijn lange tijd onbereikbaar geweest. Het is zelfs nog een geluk dat ze er zijn. De opvolger van de Saaidian dynastie vond het eerbetoon aan de dode koningen te mooi om te vernietigen, maar het publiek mocht er niet meer bij.
In de Saaidian Tombs zijn 66 graven te vinden, sommige binnen en andere buiten. De meeste zijn simpel versierd, waar andere marmeren hoogstandjes zijn. Het unieke van de Saaidian Tombs zit hem dan ook vooral in de bouwwerken waar sommige tombes liggen. Schitterende plafond- en muurdecoraties waar maanden werk in heeft moeten zitten.
Kosten: 10 dirham per persoon (ongeveer €1,-)
Extra opmerking: Je kan ervoor kiezen om een gids mee te nemen die je meer vertelt over de geschiedenis. Wil je dit doen dan is het gebruikelijk om te onderhandelen over de prijs.
Wij besluiten het El Badi Palace te bezoeken. Na een paar straatjes verkeerd in geslagen te zijn en bewust de verkeerde kant op gestuurd te zijn, weten we het uiteindelijk te vinden. Het paleis is groots, en eigenlijk niet te missen als je in de buurt bent. De muren vallen zeg maar best een beetje op. Het paleis is, helaas, niet meer in de originele staat. Het is een ruÌøne waarin nog wel duidelijk de grootsheid is terug te zien. Met een gangenstelsel voor slaven, aparte appartementen voor bezoekende afgevaardigden en uiteraard voldoende ruimtes voor de koning zelf. Hoe er werd geleefd is helaas niet heel duidelijk terug te zien, maar het El Badi Palace is om een aantal punten zeker de moeite waard. Het enorme zwembad (mits gevuld) is heerlijk fotomateriaal alsook de half verzonken tuinen. Het dakterras van het paleis heeft een goed uitzicht over de stad.
Kosten: 10 dirham per persoon (ongeveer €1,-)
Tip: Sommige Marokkanen helpen je graag op weg, andere sturen je bewust de verkeerde kant op. Er komen zelfs smoesjes aan te pas als, "alles is dicht, speciale dag" of "oh nee, die is vandaag gesloten". Wij hebben het een paar keer gehoord, elke keer klopte het niet. Waarschijnlijk hopen ze je mee een andere kant op te nemen en zo aan je te verdienen.
Marrakesh is de stad van de handel, het is de belangrijkste plek waar vroeger handelaren uit het noorden en zuiden samen kwamen. Deze historie is nog steeds goed terug te zien in de oude stad, welke is opgedeeld in velen verschillende souks ofwel markten. Zo vind je hier een souk met schoenen en lederwaren, een souk voor lampen en metaalbewerking, een souk voor stoffen en ga zo maar door. Let in deze souks goed op, want hier wordt het liefst zo veel mogelijk geld verdiend aan toeristen. Afdingen is hier een spel en laat je niet bespelen. Goed om te weten is dat verkopers het liever verkopen dan dat je tijdens de onderhandeling wegloopt. Meer over onderhandelen lees je trouwens hier.
Onze ervaring: Wij gingen op zoek naar een sjaal voor Dasja, uiteraard op de Souk des Teinturiers, de stoffenmarkt. De prijs voor twee sjaals begon op 750 dirham, na wat onderhandelen zijn we op een prijs uitgekomen van 250 dirham. Niet slecht toch 😉
Wij raden je sterk af om op het grote plein, Jemaa el-Fna, te eten. Niet omdat het er slecht eten is, dat weten we namelijk niet. We hebben er zelf niet gegeten. De verkooptechniek stond ons totaal niet aan, er wordt van alle kanten aan je getrokken om je zo naar 'binnen' te lullen. De prijzen zijn on-Marokkaans hoog, zeker twee keer zo duur dan normaal. Wij zijn daarom iets buiten de oude stad gaan eten, in het nieuwe gedeelte. Daar betaal je tussen de 35 - 60 dirham voor een tajin of iets van de grill.
Er zijn meerdere opties om met de camper Marrakesh te bezoeken. Als je niet van drukke straatjes en ontelbare brommers op de weg houdt dan is de meest verstandige keuze om op een (luxe) camping net buiten Marrakesh te gaan staan. Er zijn er verschillende campings rondom Marrakesh dus je kunt zelf kiezen welke voor jou het fijnste is. Vanuit hier pak je voor een paar euro (ongeveer €6,- als je de afspraak laat maken door de camping) een taxi op en neer naar het oude stadscentrum.
De andere optie is dus om dwars door de drukke straten van Marrakesh te knallen en op te gaan in de stroming van verkeer. Wij kozen, uiteraard, voor deze optie. Na 20 minuten chaos parkeren we praktisch naast de Minaret de la Koutoubia. Vanaf hier sta je met een paar minuten in het oude centrum, terwijl het in de avond lekker rustig is. Let wel op, in de middag word je helemaal ingebouwd en vanaf vijf uur staat er een file voor de parkeerplaats. Kom dus op tijd!
